Dans

Wat is dans? Dans is menselijke expressie. Maat, ritme en tempo zijn de patronen die dans ordenen in tijd en ruimte. Maar hoe is het ontstaan? Waar staat theaterdans vandaag?

Geschiedenis van de dans

De geschiedenis van dans begint met de geschiedenis van het dansen zelf. Sinds mensenheugnis wordt er immers gedanst. Een dans onstaat als een cultuurgebonden fenomeen, overgeleverd van generatie op generatie. Mensen dansten doorheen de tijden niet alleen als ontspanning of recreatie. De rituele of sacrale dans herkennen we niet alleen bij Europese etnische dansen, maar ook en vooral bij Afrikaanse, Amerikaanse, Australische en Aziatische etnische dansen.


geschiedenis dans
Sacrale dansen vertrekken vanuit een magisch of mythisch wereldbeeld van een gemeenschap. De eerste geschiedenis van dans is dus vooral gecentreerd rond sleutelmomenten binnen het gemeenschapsleven zoals geboorte, initiatie, dood, etc. Door de sacrale dans op te vatten als een terugkerende ceremonie probeerde een volk kwade krachten te verdrijven en goedaardige natuurkrachten gunstig te stemmen. Niet zelden zocht men hiervoor de trance of extase op, als een van de belangrijkste kenmerken van de sacrale dans

De geschiedenis van dans in het Westerse theater begint gewoonlijk bij Lodewijk XIV. Danshistorici beschouwen 'Le ballet comique de la reine Louise' uit 1581 als het officiële begin van de Westerse theaterdans. Een kleine eeuw later begint de ontwikkeling van de academische theaterdans.


Soorten dans

Dat dans zo'n lange geschiedenis heeft, uit zich ook in de vele soorten dans. De soorten dans die voortspruiten uit de Westerse academische theaterdans dienen niet langer een doel dat buiten de dans zelf ligt, zoals bij sacrale dans. De dans op zich wordt het doel. Hier spreken we van termen als 'dansante expressie' en 'dansante receptie' om manier aan te duiden waarop een professionele danskunstenaar zich openstelt voor een publiek.

Welke soort dansen of soorten dans onderscheiden we binnen de Westerse theaterdans?

  • Klassieke dans
  • Moderne dans
  • Hedendaagse dans

Klassieke dans of klassiek ballet wordt meestal omschreven als academische theaterdans, terwijl moderne en hedendaagse dans als niet-academische theaterdans. Moderne dans zag men opkomen rond 1900 als een reactie op en verzet tegen het academische ballet. Een van de belangrijkste choreografen die aan de basis lag van de moderne dans is Isadora Duncan. Opvallend bij de ontwikkeling van dans als artistieke bewegingstaal is dat het telkens sterk verbonden is aan een bepaalde persoonlijkheid. Deze vaststelling zorgt er voor dat er binnen de stroming van de moderne dans zoveel verschillende soorten dans te ontdekken zijn.


Dansschool

Het dansvak is een zwaar beroep. Een dansschool voor professionele danskunstenaars vergt dan ook niet enkel een grote mate van mentale, maar ook fysieke kracht. Officiële dansscholen voor klassiek ballet zijn meestal verbonden aan een groot gezelschap. Een van de oudste dansscholen is bijvoorbeeld Het Ballet van de Opera van Parijs. Een van de bekendste hedendaagse dansscholen in België is P.A.R.T.S., opgericht door Anne-Teresa de Keersmaeker. Deze fel geprezen dansschool geniet internationale faam.


Dansmagazine

Het meest gelezen dansmagazine in Vlaanderen is ongetwijfeld Etcetera, hoewel het niet uitsluitend over dans gaat. Op internationaal vlak zijn er wel heel wat meer dansmagazines actief die zich concentreren op dans en choreografie, zoals Ballettanz. Ook online vind je hier en daar wel een interessant dansmagazine. Naast een papieren versie heeft bijvoorbeeld Danspunt een bijzonder uitgebreide website met info over dans.